Bez względu na to, jaki dokument programowania zdecydujemy się budować (zob. poprzedni krok), rozpoczynamy prace nad nim od fazy diagnozy.  Na przykład w diagnozie strategicznej w ramach opracowywanej strategii (lub innego dokumentu strategicznego) wyodrębniamy obszar tematyczny dziedzictwo (możemy podzielić go dodatkowo na dziedzictwo materialne i niematerialne).

Na przykład w ramach diagnozy przeprowadzamy analizy związane ze sferami: przyrodniczą (uwarunkowania naturalne), społeczną, gospodarczą, infrastruktury (liniowej i społecznej), kultury i dziedzictwa, zarządzania rozwojem, w tym sfery finansowej.  Diagnozę każdego z obszarów tematycznych podsumowujemy analizą SWOT lub drzewem problemów. W tym ujęciu powstaje dedykowany problematyce dziedzictwa  SWOT lub drzewo problemów.