Wpisz czego szukasz

Wybierz kategorie

Strona główna > Baza Wiedzy > Kompetencje wojewódzkiego konserwatora zabytków

Kompetencje wojewódzkiego konserwatora zabytków

27 września 2017
Wpis należy do kategorii:

Artykuł przedstawia, czym zajmuje się wojewódzki konserwator zabytków i jakie jest jego miejsce w strukturze administracji rządowej.

WKZ realizuje zadania państwa w zakresie ochrony zabytków. Są to zadania i kompetencje wykonywane w imieniu wojewody, który wraz z ministrem kultury i dziedzictwa narodowego jest jednym z dwóch ustawowych organów ochrony zabytków. Konserwatora powołuje i odwołuje wojewoda za zgodą Generalnego Konserwatora Zabytków. W efekcie WKZ wchodzi w skład zespolonej administracji rządowej, kieruje wojewódzkim urzędem ochrony zabytków, a jego kompetencje precyzuje ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Są to zadania ogólne, przeznaczone do realizacji przez organy administracji publicznej takie, jak m.in. „zapewnienie warunków prawnych organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie” (art. 4 ustawy oozionz), zaś w sposób szczególny WKZ:

  • Prowadzi rejestr zabytków oraz gromadzi dokumentację w tym zakresie. To znaczy, że do wyłącznej kompetencji WKZ należy wpisanie zabytku do rejestru zabytków. Dla każdego zabytku indywidualnie gromadzona jest w urzędzie dokumentacja, są to m.in. karty ewidencyjne zabytków oraz teczki obiektowe zawierające korespondencję i inne dokumenty dotyczące zabytków powstałe w wyniku działalności urzędu, np. zalecenia konserwatorskie, decyzje, pozwolenia, opinie i inne pisma.
  • Prowadzi wojewódzką ewidencję zabytków i również gromadzi w tym zakresie dokumentację. To znaczy wyznacza obiekty do ujęcia w ewidencji, opracowuje dla nich karty ewidencyjne. Ewidencja wojewódzka jest podstawą do opracowania gminnej ewidencji zabytków.
  • Wydaje pozwolenia i inne decyzje, postanowienia i zaświadczenia w sprawach określonych w ustawie oozionz oraz w innych przepisach
  • Organizuje i prowadzi kontrolę w zakresie ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. WKZ prowadzi kontrole lub upoważnieni przez niego pracownicy urzędu w obecności właściciela zabytku – czy to osoby fizycznej, czy kierownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej lub upoważnionej przez niego osoby.
  • Nadzoruje prawidłowość wykonywanych badań konserwatorskich, architektonicznych, prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych i innych działań przy zabytkach oraz badań archeologicznych. WKZ wyznacza komisje podczas realizacji prac, może uczestniczyć w odbiorach częściowych i końcowych robót, żądać wykonania dokumentacji powykonawczej oraz opracowania sposobu postępowania z zabytkiem po zakończeniu prac konserwatorskich lub badań.
  • Upowszechnia wiedzę o zabytkach. WKZ przygotowuje publikacje poświęcone zabytkom, m.in. roczniki konserwatorskie, poradniki, monografie, prowadzi strony internetowe, organizuje konferencje i szkolenia, współpracuje z organizacjami pozarządowymi zajmującymi się tą tematyką. Gromadzi i udostępnia wiedzę o zabytkach.
  • W ramach posiadanych środków budżetowych planuje finansowanie ochrony i opieki nad zabytkami na terenie województwa. Przeznacza fundusze na bieżące działania badawcze i dokumentacyjne dotyczące zabytków wpisanych do rejestru bądź planowanych do objęcia ochroną. Udziela także dotacji na prowadzenie prac konserwatorskich i robót budowlanych.
  • Realizuje zadania wynikające z krajowego programu ochrony zabytków i opieki nad zabytkami. Aktualnie obowiązuje Krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2014–2017, a jego głównym celem jest wzmocnienie roli dziedzictwa kulturowego i ochrony zabytków w rozwoju potencjału kulturowego i kreatywnego Polaków.
  • Opracowuje wojewódzkie plany ochrony zabytków na wypadek konfliktu zbrojnego i sytuacji kryzysowych oraz koordynuje działania przy realizacji tych planów. Plan taki wymaga przygotowania i realizacji przedsięwzięć zapobiegawczych, dokumentacyjnych, zabezpieczających, ratowniczych i konserwatorskich, które mają ochronić zabytki przed zniszczeniem bądź zaginięciem. Jednocześnie WKZ uzgadnia gminne i powiatowe plany ochrony zabytków.

Oprócz wojewódzkich urzędów ochrony zabytków działają ich delegatury, najczęściej w miastach, które przed reformą z 1999 roku posiadały status miast wojewódzkich. Kierownik delegatury realizuje zakres zadań z upoważnienia WKZ, przeprowadza kontrole, wydaje decyzje administracyjne itp. Szczegółowo organizację wojewódzkich urzędów ochrony zabytków oraz ich delegatur precyzuje Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 kwietnia 2004 roku. Ustawa oozionz dopuszcza również możliwość powierzania niektórych spraw z zakresu właściwości WKZ samorządom oraz kierownikom instytucji kultury specjalizujących się w opiece nad zabytkami.

Rys. Schemat organizacyjny służb ochrony zabytków

 

Źródła prawne:

Ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Dz.U. 2014 r., poz. 1446, z późn. zm.

Rozporządzenie Ministra Kultury z dnia 9 kwietnia 2004 roku w sprawie organizacji wojewódzkich urzędów ochrony zabytków, Dz.U. z 2004 r. Nr 75, poz. 706.

Krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami na lata 2014–2017.

 

Autor: Iwona Solisz

 

Czy artykuł był pomocny?
Powiązane Baza Wiedzy (5)
Powiązane Ścieżki działania (2)
Powiązane Dobre Praktyki (0)
Powiązane Narzędzia (0)
Powiązane Akty Prawne (3)
Powiązane Rewitalizacja (0)
Powiązane Publikacje (0)

Wpisz czego szukasz