Zastosowanie ankiety przy konsultacjach w Kętach

Narzędzie diagnostyczne w postaci ankiety zostało zastosowane w Kętach w ramach prowadzonych przez miasto konsultacji dotyczących tworzenia ofert turystycznych i budowania marki miejsca. Ankietę wykorzystano dwukrotnie: 1) w ramach diagnozy wstępnej dla zbadania opinii mieszkańców na temat stanu oferty turystycznej, ich stosunku do rozwijania turystyki w mieście i wyróżników, które mogą stanowić podstawę budowania marki lokalnej (ankieta nr 1); 2) w celu zaopiniowania przez mieszkańców wypracowanych rozwiązań (ankieta nr 2). Badanie pozwoliło lepiej poznać poglądy mieszkańców na rozwój turystyki i wykorzystanie lokalnych zasobów dziedzictwa oraz włączyć różne środowiska w prowadzone w tym zakresie działania.

Kontekst

W 2015 roku Miasto i Gmina Kęty podjęły decyzję o zaproszeniu mieszkańców do dialogu na temat opracowania oferty turystycznej Kęt i marki miejsca, głównie w powiązaniu z planami rozwoju turystycznego. Celem konsultacji było włączenie w proces mieszkańców, uwzględnienie ich opinii oraz umożliwienie włączenia się w działania, w szczególności osób, instytucji, organizacji i przedsiębiorców zainteresowanych działaniami w obszarze turystyki. W procesie konsultacji wykorzystano narzędzie diagnostyczno-badawcze w formie ankiety. Za przeprowadzenie konsultacji był odpowiedzialny specjalnie powołany w gminie zespół, w skład którego weszli urzędnicy gminni (m.in. sekretarz gminy, dyrektor wydziału rozwoju) oraz zewnętrzni eksperci (w tym przypadku eksperci Fundacji Miejsc i Ludzi Aktywnych). Proces konsultacji obejmował cztery podstawowe etapy:

1. Badanie ankietowe wśród mieszkańców, którego celem było poznanie ich opinii na temat potencjału turystycznego miasta i gminy oraz preferowanych kierunków rozwoju turystyki, a także wyróżników, które mogły by stanowić podstawę budowania marki (ankieta nr 1).
2. Przeprowadzenie dwóch dwudniowych warsztatów z mieszkańcami dotyczącymi tworzenia ofert turystycznych oraz budowania marki.
3. Przeprowadzenie konsultacji (badania ankietowego) dotyczącego wypracowanych propozycji działań w obu obszarach (ankieta nr 2).
4. Wdrożenie wypracowanych i zaakceptowanych rozwiązań.

Działaniom towarzyszyła kampania informacyjna mająca na celu zachęcenie mieszkańców do udziału w konsultacjach.

Przebieg

Zespół opracował prostą ankietę w dwóch wersjach: wersji drukowanej i elektronicznej, z wykorzystaniem strony www.wspoldecydujemy.pl, która umożliwia bezpłatne tworzenie ankiet na potrzeby badań niekomercyjnych. Wstęp do każdej ankiety wyjaśniał, kto prowadzi badania, w jakim celu i gdzie będzie się można zapoznać z raportem. Na końcu każdej ankiety znajdowała się metryczka obejmująca najistotniejsze z punktu widzenia badania informacje (płeć, miejsce zamieszkania – miasto czy jedno z sołectw, sektor, wiek, długość zamieszkania w gminie).

Pierwsza ankieta zawierała 11 pytań. Były to pytania otwarte, pytania z odpowiedziami do wyboru oraz pytania dotyczące oceny, gdzie odpowiedzi mieściły się w zaproponowanej skali (kafeteria). Pytania dotyczyły wskazania najbardziej atrakcyjnych miejsc w kontekście rozwoju turystyki, oceny potencjału dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego oraz stanu infrastruktury turystycznej (co przyciąga, czego brakuje, co warto rozwijać), kategorii turystów, którzy obecnie odwiedzają Kęty, opinii na temat, w co warto inwestować w mieście i gminie, jeśli chodzi o turystykę. Respondenci mieli też ocenić, który z trzech zaproponowanych tekstów najlepiej oddaje specyficzny charakter miasta.

Podczas warsztatów z mieszkańcami wypracowano propozycje rozwiązań istotnych kwestii związanych z tworzeniem ofert turystycznych i poddano je konsultacjom społecznym przez przeprowadzenie drugiego badania ankietowego. Druga ankieta zawierała siedem pytań, a jej głównym celem było pozyskanie opinii na temat wyników prowadzonych podczas warsztatów konsultacji i oceny nowych pomysłów i rozwiązań. Pytania dotyczyły wskazanych podczas warsztatów „powodów do dumy” – wyróżników Kęt i głównych atrakcji (wypracowane, zawężone listy w stosunku do pozycji wymienionych w pierwszym badaniu), oceny przygotowanych ofert dla konkretnych kategorii i grup turystów, wskazania największych słabości i wybór najpilniejszych inwestycji i zmian do wprowadzenia w celu podniesienia atrakcyjności i funkcjonalności. W pierwszym badaniu wzięło udział 50 respondentów, w drugim 109.

Finansowanie

Konsultacje były prowadzone w ramach projektu „Partycypacja – zróbmy kolejny krok” realizowanego przez Fundację Miejsc i Ludzi Aktywnych we współpracy z ośmioma gminami z Małopolski dzięki programowi „Obywatele dla Demokracji” finansowanego z funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

Efekty

Każde badanie ankietowe zostało podsumowane w formie raportu, który zawierał informacje o wynikach oraz wnioski i rekomendacje. Raporty zostały udostępnione przez Urząd Gminy Kęty. Dzięki przeprowadzonemu pierwszemu badaniu ankietowemu udało się pozyskać interesujące informacje dotyczące postrzegania przez mieszkańców potencjału turystycznego, atrakcji i ich stosunku do inwestowania w turystykę. W ankietach pojawiły się nowe, niebrane dotąd pod uwagę propozycje i wskazania, które zostały uwzględnione podczas prac warsztatowych, np. stworzenie systemu oznakowania obiektów zabytkowych, stworzenia sieci szlaków turystycznych – pieszych i rowerowych, przeszkolenie grupy przewodników czy stworzenie książki kucharskiej potraw lokalnych.

Drugie badanie pozwoliło na poznanie opinii mieszkańców na temat wypracowanych kierunków rozwoju turystyki, konkretnych ofert i przedsięwzięć do zrealizowania.

Ich oceny miały wpływ na priorytetyzację działań podejmowanych przez gminę. Kilka zaproponowanych i wysoko ocenionych przez mieszkańców działań zostało szybko wprowadzonych w życie, np. umieszczenie w mieście jednorodnych tablic informujących o zabytkach i miejscach wartych odwiedzenia.

Co prawda skala odpowiedzi na obie ankiety nie była wysoka, ale widać wyraźnie, że drugie badanie cieszyło się dwukrotnie większym zainteresowaniem. Warto podkreślić, że tego typu konsultacje zostały w Kętach przeprowadzone po raz pierwszy i przyniosły wiele ciekawych informacji. Ponadto były też dodatkowo cennym narzędziem komunikacji z mieszkańcami i zwrócenia ich uwagi na kwestie związane z rozwojem turystyki i budowaniem spójnego wizerunku miasta i gminy.

Źródła:

www.wspoldecydujemy.pl (dostęp: 17.09.2017)

Autor: Barbara Kazior