W artykule omówiono krok po kroku poszczególne etapy postępowania o wznowienie postępowania od momentu złożenia wniosku aż po rozstrzygnięcie istoty sprawy.
Etap 1. Wniesienie podania o wznowienie postępowania do organu, który wydał decyzję w I instancji. Podanie musi spełniać wymogi co do formy, określone w art. 63 K.P.A., tj. powinno zawierać co najmniej wskazanie adresata, jego adres (również w przypadku złożenia podania w postaci elektronicznej), określać żądanie, a także zostać podpisane przez wnoszącego podanie.
Etap 2. Chwila wniesienia podania o wznowienie postępowania jest momentem wszczęcia postępowania wstępnego, w trakcie którego organ weryfikuje, czy podanie zostało wniesione przez stronę oraz czy zachowany został termin do wniesienia podania o wznowienie, o którym mowa w art. 148 § 1 lub 2, art. 145a § 2, art. 145aa § 2 bądź art. 145b § 2 K.P.A.
W przypadku uchybienia jednemu z wymogów na podstawie art. 149 § 3 K.P.A. organ wydaje postanowienie o odmowie wznowienia postępowania, na które przysługuje zażalenie.
Zachowanie terminu do wniesienia podania o wznowienie postępowania jest przesłanką ograniczoną podmiotowo do strony (stron) postępowania. Jej zakres nie rozciąga się na wszczęcie postępowania z urzędu. Organ właściwy do wznowienia postępowania nie jest ograniczony ustawowym terminem dopuszczalności wszczęcia postępowania, może zatem samodzielnie wszcząć postępowanie z urzędu, z wyjątkiem wznowienia postępowania z przyczyny określonej w art. 145 § 1 pkt 4 oraz art. 145a–145b K.P.A., które następuje tylko na żądanie strony.
Etap 3. W przypadku stwierdzenia, że oba wskazane już wymogi zostały spełnione, organ, który w sprawie wydał decyzję w ostatniej instancji, na podstawie art. 149 § 1 K.P.A. wydaje postanowienie o wznowieniu postępowania. W związku ze wznowieniem postępowania organ może z urzędu albo na wniosek wydać na podstawie art. 152 § 1 K.P.A. postanowienie o wstrzymaniu wykonania decyzji, jeżeli stwierdzi, że okoliczności sprawy stwarzają prawdopodobieństwo, że w wyniku postępowania o wznowienie decyzja zostanie uchylona. Na postanowienie służy zażalenie, chyba że postanowienie wydał minister lub samorządowe kolegium odwoławcze.
Etap 4. Od momentu wydania postanowienia o wznowieniu postępowania organ prowadzi postępowanie merytoryczne co do przyczyn wznowienia oraz rozstrzygnięcia istoty sprawy, co kończy wydanie nowej decyzji.
Etap 5. Zakończenie postępowania po wznowieniu może zakończyć się wydaniem:
- decyzji uchylającej dotychczasową decyzję i wydaniem nowej decyzji rozstrzygającej sprawę merytorycznie, gdy przesłanka, na której oparto żądanie wznowienia, okazała się zasadna; albo
- decyzji o odmowie uchylenia decyzji, gdy stwierdzono, że nie zachodzi żadna z przesłanek wznowienia postępowania, o których mowa w art. 145 § 1, art. 145a, art. 145aa lub art. 145b K.P.A.; albo
- decyzji o stwierdzeniu wydania decyzji z naruszeniem prawa, której nie można uchylić, wraz ze wskazaniem przyczyn, dla których nie można jej uchylić, co ma miejsce w przypadku wystąpienia okoliczności, o których mowa w art. 146 K.P.A. (tj. upływu terminu, w którym uchylenie decyzji może nastąpić, albo gdy w wyniku wznowienia postępowania mogłaby zapaść wyłącznie decyzja odpowiadająca w swej istocie decyzji dotychczasowej); albo
- decyzji uchylającej w części wcześniejszą decyzję (możliwość niewynikająca wprost z przepisu, ale orzecznictwa – zob. np. wyrok NSA z dnia 28 stycznia 2002 r., sygn. V SA 1160/01); albo
- postanowienia – analogicznie do decyzji w pkt 1–4, gdy postępowanie o wznowienie toczyło się w sprawie zakończonej ostatecznym postanowieniem.
Dowiedz się więcej:
Adamiak B., Borkowski J., Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne, Warszawa 2019.
Federczyk W., Klimaszewski M., Majchrzak B., Postępowanie administracyjne, Warszawa 2018.
Postępowanie administracyjne, red. T. Woś, Warszawa 2017.
Wierzbowski M., Szubiakowski M., Wiktorowska A., Postępowanie administracyjne – ogólne, podatkowe, egzekucyjne i przed sądami administracyjnymi, Warszawa 2017.
Autor: Katarzyna Zalasińska [aktualizacja: Jacek Brudnicki; stan prawny na 31.07.2021 r.]