Wyznaczanie obszaru rewitalizacji w gminie Niedźwiedź

W tekście przedstawiono dobrą praktykę w zakresie podejmowania uchwały wyznaczającej obszar rewitalizacji przez gminę Niedźwiedź i odpowiedniego ujęcia w tym kontekście wymogów formalnych związanych z podejmowaniem tych uchwał.

Kontekst lokalny

W znacznej części gmin poważnym problemem okazało się sporządzenie uchwały wyznaczającej obszar rewitalizacji. Podstawą dla wyznaczenia obszaru rewitalizacji powinna być diagnoza stanowiąca merytoryczne uzasadnienie dla tego rodzaju działań. Diagnoza powinna zawierać wskazanie problemów społecznych, gospodarczych, kompozycyjno-przestrzennych, środowiskowych czy technicznych dotyczących planowanego obszaru. Przy okazji zarówno diagnozy problemów społecznych, jak również przestrzennych jednym z ważnych zagadnień może być ochrona dziedzictwa kulturowego przed degradacją.

Określenie tych problemów jest bardzo ważne, stanowi podstawę poprawnie prowadzonej rewitalizacji. Jednakże wiele gmin popełnia istotny błąd formalny, traktując diagnozę jako część uchwały wyznaczającej obszar rewitalizacji. Jest to błąd skutkujący podważeniem całej uchwały. Poprawną uchwałę wydała m.in. Rada Gminy Niedźwiedź z województwa małopolskiego.

Podstawą dla wyznaczenia obszaru rewitalizacji powinna być diagnoza stanowiąca merytoryczne uzasadnienie dla tego rodzaju działań. Diagnoza powinna zawierać wskazanie problemów społecznych, gospodarczych, kompozycyjno-przestrzennych, środowiskowych czy technicznych dotyczących planowanego obszaru.

Rada gminy w uchwale z dnia 9 marca 2017 r. (nr XXX/204/17) wyznaczyła na wniosek wójta obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji, określając jego konkretną lokalizację w pięciu załącznikach graficznych, które pozwoliły precyzyjnie wyznaczyć obszar rewitalizacji z każdej strony. Uchwała nie zawiera (chociaż była taka możliwość) regulacji związanych z ustanawianiem na rzecz gminy prawa pierwokupu nieruchomości z obszaru rewitalizacji ani też ograniczeń w zakresie wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.

W dużej części gmin praktyka była inna. Diagnoza problemów występujących na wyznaczanym obszarze rewitalizacji stanowiła załącznik do uchwały. Jest to powód do stwierdzania nieważności takich uchwał w całości przez organy nadzoru (wojewodów). Przykładem może być rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia 25 maja 2017 r. (IFIII.4131.2.5.2017) dotyczące błędnie podjętej uchwały. W rozstrzygnięciu organ nadzoru stwierdził, że diagnoza nie ma charakteru normatywnego, a rada gminy nie ma umocowania do nadawania jej takiego charakteru. W konsekwencji uczynienie z diagnozy formalnego załącznika do uchwały przesądziło o co najmniej chwilowym zablokowaniu całego procesu rewitalizacji w gminie. Tymczasem zastosowanie dobrej praktyki w gminie Niedźwiedź pozwoliło uchylić się od tego błędu.

Efekty

Poprawne podjęcie przez Radę Gminy Niedźwiedź uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji skutkuje możliwością kontynuacji procesu rewitalizacji i prac nad gminnym programem rewitalizacji. W takim układzie diagnoza problemów stanowiących podstawę dla wyznaczenia obszaru rewitalizacji może być w dalszym ciągu wykorzystywana, chociażby przy klasyfikacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Wówczas podstawą dla działań rewitalizacyjnych mogą być także zdiagnozowane na tym obszarze problemy powiązane z ochroną dziedzictwa kulturowego.

Źródła prawne

http://www.infor.pl/akt-prawny/U80.2017.057.0002015,metryka,uchwala-nr-xxx20417-rady-gminy-niedzwiedz-w-sprawie-wyznaczania-obszaru-zdegradowanego-iobszaru-rewitalizacji-gminy-niedzwiedz.html. (dostęp: 10.10.2017).

Autor: Maciej Nowak