Cykl wykładów online „Spotkania z konserwacją”

Cykl wykładów online „Spotkania z konserwacją”, zorganizowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa, jest dostępny na kanale YouTube.

Podczas wykładów prezentowano kwestie zarówno szeroko pojętej ochrony zabytków i „złotych” zasad konserwacji, jak i zagadnienia specjalistyczne, dotyczące m.in. warunków siedliskowych drzew na obszarach miast historycznych.

Harmonogram wykładów:

• Termin: 13 marca 2024 r., godz. 11.00

Prelegenci: dr hab. Małgorzata Trzaskalik-Wyrwa, dr hab. Krzysztof Urbaniak, dr Marek Fronc
Temat: „Organy historyczne – zabytek i żywy instrument. Problematyka ochrony konserwatorskiej”
Nagranie wykładu: <tutaj>

• Termin: 10 kwietnia 2024 r., godz. 11.00

Prelegent: prof. Bogumiła Rouba
Temat: „Primum non nocere. Siedem zasad konserwatorskich”
Nagranie wykładu: <tutaj>

• Termin: 15 maja 2024 r., godz. 11.00

Prelegent: prof. Barbara Rymsza
Temat: „Drzewo w mieście”
Nagranie wykładu: <tutaj>

• Termin: 29 maja 2024 r., godz. 11.00

Prelegent: prof. dr hab. Bogumiła Rouba
Temat: „Zawilgocenia historycznych obiektów budowlanych – źródła problemu i przeciwdziałanie”
Nagranie wykładu: <tutaj>

• Termin: 12 czerwca 2024 r., godz. 11.00

Prelegent: prof. Roman Paruch
Temat: „Ocena zniszczeń konstrukcji murowych”
Nagranie wykładu: <tutaj>

Koordynacja merytoryczna i prowadzenie: dr hab. Monika Bogdanowska, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Dziedzictwa
Organizacja cyklu: Patrycja Jastrzębska, koordynator ds. projektów edukacyjnych Narodowego Instytutu Dziedzictwa

Prelegenci cyklu wykładów „Spotkania z konserwacją”:

dr hab. Małgorzata Anna Trzaskalik-Wyrwa – organistka, organolog, pedagog, konserwator-zabytkoznawca. Od listopada 2023 roku kieruje Zespołem ds. Organów Historycznych w Narodowym Instytucie Dziedzictwa. Studiowała organy pod kierunkiem prof. Magdaleny Czajki i prof. Juliana Gembalskiego. W 2002 roku uzyskała dyplom z wyróżnieniem w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Jest również konserwatorem-zabytkoznawcą, absolwentką Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Laureatka konkursów organowych (Wrocław, 1996; Rumia, 1999). Brała udział w wielu kursach i festiwalach muzyki organowej w Polsce i za granicą. Dwukrotna stypendystka ministra kultury w dziedzinie ochrony dóbr kultury (2003 i 2004).
W swoim dorobku ma nagrania historycznych instrumentów i liczne publikacje z zakresu badań i ochrony zabytkowych organów. Jest dyrektorem i wykładowcą Diecezjalnego Studium Muzyki Kościelnej w Siedlcach, a także członkiem Diecezjalnej Komisji ds. Muzyki Kościelnej w Siedlcach, gdzie zajmuje się zabytkowym instrumentarium organowym. Jest również profesorem w Katedrze Organów i Klawesynu Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie prowadzi wykłady z organoznawstwa i literatury organowej.
Od 2017 roku pełni funkcję rzeczoznawcy ministra kultury i dziedzictwa narodowego w zakresie zabytkowych i współczesnych instrumentów organowych. Działając w Stowarzyszeniu PRO MUSICA ORGANA, popularyzuje organy i muzykę organową. Jest dyrektorem artystycznym Jesienno-Zimowych Koncertów w Katowicach-Brynowie (od 1999), Wieczorów Muzycznych przy Organach Wagnera w Siedlcach (od 2011) oraz Międzynarodowych Spotkań Organowych. Od wielu lat prowadzi autorskie programy „Piszczałki dostępne!” oraz „Co w organach piszczy?”, prezentujące dziecięcej publiczności konstrukcję i brzmienie organów piszczałkowych.

dr hab. Krzysztof Urbaniak – absolwent uczelni muzycznych w Warszawie (studia magisterskie) i Stuttgarcie (KA oraz Konzertexamen) w klasach organów i klawesynu Józefa Serafina, Leszka Kędrackiego, Ludgera Lohmanna i Jörga Halubka. Pracuje na stanowisku profesora w klasie organów w Akademii Muzycznej im. Grażyny i Kiejstuta Bacewiczów w Łodzi, ponadto pracuje w Katedrze Organów Akademii Muzycznej w Krakowie. Jako wykładowca prowadził kursy mistrzowskie, między innymi na zaproszenie uczelni muzycznych w Helsinkach, Lubece, Trieście i Budapeszcie. Zdobył liczne nagrody na międzynarodowych konkursach organowych, w tym im. Arpa Schnitgera (I nagroda, Brema, 2010), im. Willema Hermansa (I nagroda, Pistoia, 2009), im. Franza Schmidta (II nagroda, Kitzbühel, 2006), im. Petra Ebena (II nagroda, Opava, 2004), V Konkurs Polskiej Muzyki Organowej (I nagroda, Legnica, 2002).
Juror międzynarodowych konkursów organowych, w tym Internationaler Gottfried-Silbermann-Wettbewerb (2017), International Schnitger Organ Competition (2015, 2019), Internationaler Buxtehude-Orgelwettbewerb (2022), Musahisho Organ Competition (2023). Koncertuje na całym świecie – co roku wykonuje kilkadziesiąt solowych recitali. Ma na swoim koncie publikacje solowych płyt dla wydawnictw polskich, niemieckich i niderlandzkich, a jego nagrania były nominowane między innymi do Preis der Deutschen Schallplattenkritik. Jest także autorem kilkudziesięciu publikacji z zakresu wykonawstwa muzyki organowej oraz organologii.
W latach 2013–2016 pracował jako artysta w rezydencji Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina, a także pełnił funkcję rzeczoznawcy do spraw zabytkowych organów przy Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W obecnej kadencji 2021–2024 pełni podobną funkcję przy Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu Rzeczpospolitej Polskiej. Obecnie pełni także funkcje dyrektora artystycznego Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej w Pasłęku, Międzynarodowych Dni Muzyki Organowej w Olkuszu oraz kuratora organów Filharmonii Łódzkiej im. Artura Rubinsteina.

dr Marek Fronc – organista, pedagog, instrumentoznawca. Absolwent Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Swoje umiejętności doskonalił w ramach licznych kursów mistrzowskich w kraju i za granicą. Laureat międzynarodowych konkursów organowych w Landau an der Isar w Niemczech oraz w Saint-Maurice w Szwajcarii. Jako solista i kameralista koncertuje na festiwalach muzycznych w Polsce i za granicą. Brał udział w nagraniach fonograficznych realizowanych przez wytwórnie Acte Prealable, MegaVox, DUX i Ars Sonora.
Wykładowca w Katedrze Muzyki Kościelnej Akademii Muzycznej im. Karola Lipińskiego we Wrocławiu, a także w Diecezjalnym Instytucie Muzyki Kościelnej w Legnicy. Członek komisji ds. organów działającej przy Referacie ds. Muzyki Kościelnej Diecezji Legnickiej. Członek Zespołu ds. Organów Historycznych w Narodowym Instytucie Dziedzictwa.
Zajmuje się działalnością naukowo-badawczą w obszarze muzyki kościelnej i organowej, a szczególnie organologii (zwłaszcza w zakresie śląskiego instrumentarium organowego). Jest autorem dokumentacji historyczno-inwentaryzacyjnych zabytkowych instrumentów, a także konsultantem projektów konserwacji i rekonstrukcji.

prof. dr hab. Bogumiła Jadwiga Rouba – od ukończenia studiów w 1972 roku związana z Zakładem (obecnie Katedrą) Konserwacji Malarstwa i Rzeźby Polichromowanej na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 2009–2018 pracowała także w Instytucie Turystyki i Rozwoju Gospodarczego Uniwersytetu Łódzkiego. Naukowiec, badacz, praktyk konserwator w zakresie malarstwa sztalugowego, ściennego i rzeźby polichromowanej. Od lat prowadzi badania dotyczące procesów niszczenia zabytków, zwłaszcza zagadnień związanych z wpływem warunków zewnętrznych na proces destrukcji, wpływem klimatu, ogrzewania czy zawilgocenia. Prowadzi poszukiwania metod spowalniania procesów niszczenia zabytków i skutecznej ich ochrony. Autorka 169 publikacji. Wieloletni rzeczoznawca Związku Polskich Artystów Plastyków, rzeczoznawca Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest przewodniczącą Rady Ochrony Zabytków przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a także członkiem wielu gremiów naukowych i redakcyjnych.

dr hab. inż. Barbara Rymsza, prof. IBDIM – wieloletni nauczyciel akademicki Politechniki Poznańskiej, obecnie zatrudniona w Instytucie Badawczym Dróg i Mostów w Warszawie. Reprezentuje dziedzinę nauk inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie inżynieria lądowa, geodezja i transport. Specjalista w szerokim zakresie: od budownictwa przez ochronę klimatu i środowiska po ochronę zabytków, w szczególności w zakresie inżynierii transportowej. Łączy współpracę w interdyscyplinarnych zespołach badawczych z pasją popularyzatora historii techniki – zbudowała replikę mostu Jagiełły z 1410 roku i utworzyła pierwsze na świecie pontiseum – muzeum mostów.

dr inż. Roman Paruch, prof. PK – od 2011 roku związany z Zakładem Konstrukcji (obecnie Katedra Projektowania Architektoniczno- Budowlanego A-4) Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej. Prowadzi wykłady z przedmiotów statyka i mechanika budowli oraz konstrukcje budowlane. Uprawniony projektant konstrukcji budowlanych, rzeczoznawca budowlany oraz rzeczoznawca ministra kultury w zakresie architektury i budownictwa oraz technicznego zabezpieczenia zabytków. Od wielu lat prowadzi badania eksperckie przy obiektach zabytkowych w Polsce oraz poza jej granicami. Autor wielu opracowań eksperckich (ekspertyz), opinii oraz projektów technicznych dotyczących oceny stwierdzony wad lub uszkodzeń systemów konstrukcyjnych obiektów zabytkowych. Jego główne zainteresowania badawcze dotyczą szeroko rozumianych systemów konstrukcyjnych obiektów zabytkowych (konstrukcje murowe oraz ustroje drewniane), określania niekorzystnych czynników oddziaływujących na analizowane obiekty budowlane wraz ze wskazaniem ich redukcji.